Do centrum Tarnowa tylko samochodem elektrycznym bądź wodorowym? Trwają konsultacje założeń nowego Planu Ochrony Powietrza w Małopolsce - każdy może zabrać głos!
Dotychczasowe działania nie przyniosły zamierzonych efektów
Na wstępie przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego dokonali krótkiego wprowadzenia podczas którego zaprezentowane zostały dotychczasowe efekty wdrażania obowiązującego planu ochrony powietrza. Jak pokazują wyniki pomiarów, pomimo kilku lat trwania obecnego programu, jesteśmy jeszcze bardzo daleko od osiągnięcia zadowalających rezultatów. Zwłaszcza wyniki zawartości benzopirenu pokazują spore przekroczenia norm na obszarze niemal całego województwa. Dlatego też Urząd Marszałkowski zdecydował, że program należy znowelizować i przyjąć dużo bardziej radykalne rozwiązania.
Strefa zero emisyjna w centrum Krakowa i Tarnowa oraz nakaz wstrzymania szczególnie uciążliwej produkcji w dni smogowe.
Propozycje przedstawione przez Urząd Marszałkowski zawierały kilka wariantów działań. Modelem bazowym były zapisy obowiązującego planu a pozostałe kategorie zawierały różnego rodzaju zestawy zaostrzeń przepisów antysmogowych. Kryterium najbardziej radykalne zakładało m.in. wprowadzenie w centrum Tarnowa strefy tylko dla pojazdów elektrycznych i wodorowych (z wyłączeniem mieszkańców strefy, służb i dostawców), wprowadzenie nakazu wstrzymania bądź ograniczenia produkcji w dni smogowe w zakładach emitujących duże ilości pyłów czy zakaz wjazdu na teren miasta Krakowa pojazdów nie spełniających norm emisyjnych Euro 6 i Euro 5, oraz zakaz instalowania ogrzewania węglowego i gazowego w nowych budynkach po 2030 roku (budynki takie mogłyby być ogrzewalne jedynie odnawialnymi źródłami energii). Pozostałymi propozycjami, które przewijały się w różnych wersjach było wstrzymanie dofinansowań na wymianę piecy węglowych na kotły wyższej klasy po roku 2021, zatrudnienie w gminach Eko-doradców, których kompetencją byłoby dbanie o jakość powietrza, przeprowadzenie inwentaryzacji wszystkich palenisk oraz utworzenie w gminach patroli straży gminnych pilnujących przestrzegania przepisów antysmogowych.
Kto za to zapłaci?
Kto za to zapłaci? Takie pytanie najczęściej zadawali zgromadzeni w Sali samorządowcy. Argumentowali oni, iż wprowadzenie proponowanych przez Urząd Marszałkowski rozwiązań mocno nadszarpnie już i tak napięte budżety gmin. W odpowiedzi przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego zapewnili, że województwo znajdzie środki na pokrycie części kosztów (np. dopłaty do wymiany piecy czy na programy osłonowe dla osób ubogich). Podkreślili oni jednak, że część wydatków związanych z tym przedsięwzięciem gminy i powiaty będą musiały ponieść z własnej kieszeni. W dyskusji pojawiło się także pytanie dotyczące rekompensat dla przedsiębiorców związanych z koniecznością wstrzymywania produkcji w dni smogowe. Przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego wyjaśnili, że takich dni zazwyczaj w ciągu roku jest kilka, dlatego zostaną one potraktowane jak przypadki klęski żywiołowej a wtedy nie przewiduje się żadnych dodatkowych rekompensat z tego tytułu ze strony województwa. Samorząd uspokajał także, iż na rozwiązaniach nie ucierpią najbiedniejsi ponieważ program wsparcia zakłada także dofinansowanie do wyższych kosztów ogrzewania dla takich osób. Te zapewnienia jednak nie wszystkich uspokoiły. Pojawiły się również głosy, że zaproponowane przez Urząd Marszałkowski rozwiązania mogą wpłynąć na obniżenie konkurencyjności małopolskich przedsiębiorców i rolników.
Alternatywą wymiana kotłów i edukacja?
Po zakończeniu prezentacji założeń programu na Sali wywiązała się ożywiona dyskusja, którą zainicjowali przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Ekologicznego oraz Grupy Zdrowego Oddychania. Podpierając się wynikami badań naukowych przeprowadzonych przez renomowane Polskie uczelnie argumentowali oni, iż dużo tańszą i bardziej akceptowaną społecznie alternatywą dla daleko idących postulatów Urzędu Marszałkowskiego jest wprowadzenie na obszarze całej Małopolski „Strefy czystego spalania”. Do osiągnięcia tego celu należałoby ich zdaniem przeprowadzić zakrojoną na szeroką skalę akcję edukacyjną dotyczącą prawidłowego spalania paliw stałych połączoną z wymianą „kopciuchów” na piece nowej generacji. Połączenie tych działań z wprowadzeniem obowiązku stosowania się do zasad prawidłowego spalania pod karą grzywny powinno zredukować emisję Benzopirenu nawet o 90%, a co za tym idzie pozwoliłoby na osiągnięcie oczekiwanych przez Urząd Marszałkowski wskaźników bez konieczności stosowania radykalnych rozwiązań. Obecni na Sali przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska przychylili się do tego postulatu argumentując, iż to właśnie nieprawidłowe spalanie paliw dozwolonych jest głównym powodem smogu w subregionie tarnowskim. Skrytykowali oni także uruchomioną przez Urząd Marszałkowski platformę zgłaszania ekoInterwencji w ramach której Małopolanie mogą zgłaszać potrzebę kontroli na terenie nieruchomości gdzie podejrzewają palenie śmieci. Przytoczyli oni, iż w naszym subregionie zaledwie 4 interwencje na 100 potwierdziły spalanie paliw niedozwolonych. W pozostałych przypadkach powodem „kopcenia” był nieprawidłowy sposób spalania paliw dobrej jakości. W chwili obecnej prawo, ani propozycje Urzędu Marszałkowskiego nie przewidują kar związanych z nieprawidłowym spalaniem, dlatego zdaniem przedstawicieli Inspektoratu propozycja Grupy Zdrowego Oddychania oraz Polskiego Towarzystwa Ekologicznego rozwiązałaby ten problem. W trakcie dyskusji pojawiły się także zarzuty pod kątem możliwego braku obiektywizmu autorów dokumentacji na której opierał się Urząd Marszałkowski przygotowując swoje propozycje działań.
Do 24 stycznia każdy może zabrać głos
Jeszcze przez tydzień każdy z nas może zabrać głos w sprawie przygotowywanego dokumentu. Na specjalnie dedykowanej stronie Urzędu Marszałkowskiego: https://powietrze.malopolska.pl/aktualizacja-programu-ochrony-powietrza/?fbclid=IwAR3o9RTrDowNFdw29VRAAoYQwe9pT74j5PjYqecNFu05hheFddppq7TR9Rc możemy znaleźć założenia nowego Planu Ochrony Powietrza Małopolski, a także adres mailowy na który można przesyłać uwagi. Warto skorzystać z tej możliwości ponieważ nikt nie zatroszczy się o nasze potrzeby bardziej niż my sami.
Wirfm
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj