Tarnów na tle innych miast cz.2: Nauka

Do kogo porównujemy Tarnów

W artykule poświęconym ofercie kulturalnej, który otwierał całą serię dość szeroko wyjaśniliśmy kryteria doboru ośrodków miejskich do jakich porównujemy nasz Tarnów, dlatego teraz nie będziemy poświęcać im zbyt wiele uwagi.  W myśl nowego podejścia do badania miast, analizujemy nie tylko same miasta, ale całe aglomeracje, (funkcjonalne obszary miejskie).

Aglomeracja Tarnowa z populacją liczącą według GUS 304 tysiące mieszkańców należy do grupy nazywanej przez Eurostat „małymi obszarami metropolitalnymi”, która obejmuje aglomeracje liczące pomiędzy 250 tys. a 500 tys. mieszkańców. W Polsce do tej grupy należą również aglomeracje Białegostoku, Częstochowy, Bielska-Białej, Kielc, Wałbrzycha, Olsztyna, Opola, Radomia, Kalisza i Ostrowa Wielkopolskiego oraz Nowego Sącza. To właśnie do tych ośrodków porównujemy aglomerację Tarnowa.

Uczelnie wyższe

Pierwszym i najbardziej oczywistym kryterium jakim można się posłużyć, oceniając potencjał naukowy danej aglomeracji, jest liczba i rodzaj wyższych uczelni. W Polskim porządku prawnym uczelnie posiadają obecnie dwa stopnie hierarchiczne: uczelnie zawodowe oraz uczelnie akademickie. Warto przy tym zwrócić uwagę, że nazwa uczelni nie zawsze koresponduje z jej rodzajem. Dla przykładu Szkoła Główna Handlowa jest jak najbardziej uczelnią akademicką, zaś np. Akademia Jana Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim z racji nie spełnienia części kryteriów ustawowych niebawem stanie się prawdopodobnie na powrót uczelnią zawodową.


Zobaczmy więc jak to wygląda w analizowanych przez nas aglomeracjach:

Okazuje się, że tylko 4 aglomeracje w tym aglomeracja Tarnowa nie posiadają żadnej uczelni akademickiej. W tym miejscu warto jednak zaznaczyć, że w przypadku Tarnowa na granicy spełnienia kryterium naukowego balansuje działający przy Wyższym Seminarium Duchownym Wydział Teologiczny krakowskiego UPJPII. W przypadku gdyby zdecydowano się na zapowiadane przed laty przeniesienie tego wydziału w struktury tarnowskiej PWSZ, to być może już teraz cieszylibyśmy się Akademią Tarnowską, ale to tylko gdybanie. Póki co można w pewnym uproszczeniu powiedzieć, że najlepszą uczelnią w naszym mieście jest…..  Wyższe Seminarium Duchowne.

Liczba studentów

Jakość oraz ilość wyższych uczelni to jednak nie wszystko. Niestety obecność małej uczelni, nie musi przynieść miastu tyle korzyści co obecność dużej uczelni. Biorąc pod uwagę że studenci również dokonują oceny jakości szkół wyższych poprzez dokonywane wybory, to możemy powiedzieć, że alternatywnym kryterium oceny potencjału poszczególnych ośrodków akademickich, może być liczba studentów. Ponieważ liczba ta w Polsce absolutnie nie jest skorelowana z wielkością miasta, dlatego też analizie poddamy liczby bezwzględne.

Jak widać w zestawieniu liczby studentów zdecydowanie najlepiej wypadają aglomeracje miast wojewódzkich oraz aglomeracja Częstochowy. Co ciekawe, liczba studentów w Tarnowie nie odbiega zbytnio od nie-wojewódzkich ośrodków, w których funkcjonuje jedna uczelnia akademicka, co pokazuje pewien potencjał oddziaływania naszego miasta w kontekście budowy ośrodka akademickiego z prawdziwego zdarzenia.

Patenty

Kolejnym wskaźnikiem obrazującym jakość środowiska badawczego w danej aglomeracji jest liczba patentów uzyskanych przez uczelnie wyższe, instytuty badawcze, firmy i osoby indywidualne, które działają na terenie aglomeracji. Poniżej prezentujemy zestawienie za rok 2018 w ujęciu podregionów statystycznych.

Tym razem na prowadzenie wysunęły się aglomeracje posiadające uczelnie techniczne. Zaskakującym jest jednak słaby wynik Tarnowa. Z uwagi na działające w mieście centra badawczo-rozwojowe Grupy Azoty i Zakładów Mechanicznych wydawać by się mogło, iż będzie on znacznie lepszy. Pokazuje to, że gospodarka naszej aglomeracji ciągle nie jest jeszcze tak innowacyjna jak w innych porównywalnych ośrodkach.

Podsumowanie

Wzorem analizy dotyczącej kultury tak i tutaj dokonaliśmy obliczenia wskaźnika syntetycznego, (metodą rangową), który pokazuje nam jak wygląda potencjał naukowy naszej aglomeracji na tle innych analizowanych ośrodków.